روشنایی و نورپردازی تفاوت و اهمیت

روشنایی و نورپردازی تفاوت و اهمیت

امروزه از نور به عنوان وسیله ای برای روشنایی بخشیدن به محیط و همچنین زیباسازی و جذابیت محیط و فضا استفاده می شود، در موارد ی که از نور فقط برای روشنایی بخشیدن استفاده می شود ما با مبحثی به نام روشنایی مواجه هستیم اما زمانی که وظیفه نور از روشنایی بخشیدن به محیط فراتر می رود و به عنوان هنری برای زیبایی و جلوه بخشی محیط به کار می رود از علم نورپردازی سخن می گوییم؛ این موضوع که آیا اصولا نورپردازی و روشنایی با هم تفاوت دارند یا صرفا فقط دو لفظ مختلف هستند که برای عمل یکسان تأمین نور به کار می روند سؤالی است که احتمالا کمتر به آن پرداخته شده ما در این مطلب با بررسی تفاوت روشنایی و نورپردازی به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش هستیم.

روشنایی چیست؟

اصولاً روشنایی در جایی بکار می رود که استاندارد های اولیه برای دیدن و برخورد نکردن با اجسام مد نظر است.برای رسیدن به این هدف جایابی چراغ‌ها با محاسبات مشخص می‌گردند و سایه‌ها تا حد قابل قبولی کنترل می‌شوند. به‌عنوان مثال جاده‌ها نیازمند روشنایی خاصی هستند (حداقل لوکس برای رانندگی ایمن در شب) همچنین در یک دفتر کار برای به‌دست آمدن حداکثر بازدهی بایستی درخشندگی به میزان مشخصی محدود شود تا خیرگی برای کارکنان به‌وجود نیاید.
کلیه نیازهای روشنایی به پارامترهایی برمی‌گردد که عموماً توسط استاندارد های مختلف اندازه‌گیری و مشخص گردیده‌اند. توان مصرفی و سایر پارامترهای الکتریکی نظیر ضریب توان، بازدهی و درجه حفاظت (IP) نیز عموماً جزو حیطه روشنایی، قرار می‌گیرند.

نورپردازی چیست؟

در نورپردازی جنبه معماری و هنری نور ملاک است. نور مناسب می تواند فضا را برای استراحت و آرامش افراد فراهم کند از این رو طبق نظر طراحان برجسته دکوراسیون اگر نورپردازی یک محیط به درستی انجام شده باشد آن را بسیار جذاب می کند به عبارت دیگردر صورتی که نورپردازی دکوراسیون داخلی به خوبی طراحی شود افردا بدون اینکه علت اصلی آرامش خود را بدانند درمحیط احساس آرامش و راحتی می کنند و از لحاظ روشنایی حداقل‌ها رعایت می‌شود.

در واقع با نورپردازی می‌خواهیم بخشی از یک مکان یا کالا یا المان برجسته تر نشان دهیم.

در نورپردازی اکثر پارامترهای به‌کار رفته در این مبحث جنبه کیفی و زیبایی شناختی دارند.

با این علم می‌توان زیبایی و شکوه یک بنا را دو برابر کرد

یا جزئیات و ریزه کاری‌های یک هنر را برجسته کرد.

امروزه علم نورپردازی اهمیت بسیاری پیدا کرده است.

و بیشتر طراحان داخلی از این علم بهره می‌گیرند.

لازم به ذکر است که روشنایی و نورپردازی به تنهایی مطلوب نخواهد بود و در کنار هم معنا پیدا می‌کند.

به طور مثال؛

پارک‌هایی که طراحان آن از روشنایی غافل شدند و بر روی نورپردازی تمرکز کردند، از دور پارک بسیار زیبا به نظر می‌آید

ولی محیط خوبی برای قدم زدن و استفاده از امکانات نمی‌باشد چون نور کافی آن محیط ندارد.

و یا گاهی این اتفاق برعکس رخ داده است که بر روی روشنایی تمرکز شده و از نورپردازی غافل شدند.

پس هر دو در کنار هم معنا دارد و نباید از هیچ کدام غافل شد. نور و تاریکی در کنار هم معنا میگیرند پس باید استفاده آنها در حال کاربردی بودن باید زیبایی را حفظ کند.

انواع نورپردازی

اساساً چهار نوع نورپردازی  وجود دارد که می‌تواند برای دستیابی به بهترین طراحی نورپردازی و نور مناسب در دکوراسیون‌های مختلف مورد استفاده قرار گیرد. این چهار نوع عبارتند از:

• محیط

• محل کار

• متمرکز

• زینتی

محیط: یک فضای معین مانند اتاق یا سالن پذیرایی با سطح نرمی از یک نور عمومی پر می‌شود. اندازه‌ی نور در این نوع از نورپردازی به اندازه‌ای است که اشیا به خوبی دیده شوند.

محل کار: نوری است که به یک منطقه‌ی مشخص تابیده می‌شود و هدف از آن انجام دادن فعالیت‌های بشری مانند مطالعه یا تهیه‌ی غذا است.

متمرکز: نوعی از نورپردازی کار است که عمدتاً برای تمرکز بر روی آثار هنری و یا ویژگی‌های معماری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

زینتی: نیز برای زیبایی بخشیدن به محیط استفاده می‌شود. هرکدام از سه نوع نورپردازی که توضیح داده شد می‌توانند نورپردازی زینتی نیز محسوب شوند. به گونه‌ای طراحی می‌شوند که توجه افراد را به خود جلب کنند. معمولاً نور‌های زینتی در ناحیه‌ی مرکزی اتاق قرار می‌گیرند؛ یک مثال مناسب برای این موضوع استفاده از لوسترهاست.